LECH BIRGFELLNER – inicjator i moralny twórca pierwszej w kraju szkoły z programem wychowania fizycznego w VII Liceum Ogólnokształcącym w Zielonej Górze.

17 października, 2018

in LO7

129

LECH BIRGFELLNER 1923-1970

Legenda i twórca zielonogórskiej koszykówki, nauczyciel, działacz społeczny. Urodził się 13 marca 1923 r. w Gnieźnie. Tam spędził dzieciństwo, lata szkolne i gimnazjalne. W październiku 1939 r. został wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec, skąd dwukrotnie uciekał. Schwytany po pierwszej ucieczce, skazany został na pół roku więzienia, a po odsiedzeniu wyroku ponownie wysłany na roboty. Druga ucieczka, w końcu 1942 roku, zakończyła się powodzeniem. Przebywał w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego, gdzie znajdowała się na wysiedleniu jego rodzina. Tam też w lutym 1943 r. wstąpił do partyzantki – 25 pp Armii Krajowej, oddział „Bończy”. Pod pseudonimem ”Lech” brał udział w licznych operacjach swojego oddziału, który działał na terenie powiatów opoczyńskiego, tomaszowskiego i koneckiego. O jego działalności partyzanckiej z uznaniem wspominają koledzy. Po wojnie za udział w walkach zbrojnych otrzymał m.in. Krzyż Partyzancki.

Po wyzwoleniu wrócił do Gniezna, gdzie włączył się czynnie w nurt życia społecznego. W tym czasie odkrył pasję swego życia – sport. Był reprezentantem Polski w koszykówce i piłce ręcznej oraz instruktorem tych dyscyplin w Gnieźnie.

Po utworzeniu województwa zielonogórskiego w 1950 r. przeniósł się do Zielonej Góry, podejmując pracę nauczycielską w miejscowym Technikum Mechanicznym. W międzyczasie uzyskał bowiem kwalifikacje do nauczania wychowania fizycznego w szkołach średnich, a następnie nie przestając pracować zawodowo, ukończył Akademię Wychowania Fizycznego w Warszawie. W latach 1955-1958 był sekretarzem Zarządu Okręgu Szkolnego Związku Sportowego w Zielonej Górze, kładąc podwaliny pod rozwój sportu szkolnego w województwie.

Był inicjatorem szeregu ciekawych form pracy sportowej w szkole oraz organizatorem wielu interesujących imprez np. Ogólnopolskich Mistrzostw SZS w Zielonej Górze w 1963 r. Od 1958 r. działalność sportową łączył z pracą w nadzorze pedagogicznym. W latach 1958-1962 był kierownikiem oddziału wychowania fizycznego w Kuratorium Okręgu Szkolnego w Zielonej Górze, w latach 1962-1964 naczelnikiem Działu Wychowania i Opieki nad Dzieckiem, a od 1964 wicekuratorem.

Pracując na odpowiedzialnych stanowiskach w administracji szkolnej był inicjatorem i motorem wielu ciekawych inicjatyw, spośród których warto wspomnieć przynajmniej dwie: ciekawy eksperyment zielonogórskiego kuratorium dotyczący wprowadzenia rozszerzonych kryteriów oceny ze sprawowania oraz stosowany w tym województwie system ocen z wychowania fizycznego.

Był również inicjatorem i moralnym twórcą pierwszej w kraju szkoły średniej z rozszerzonym programem wychowania fizycznego – Liceum Ogólnokształcącego nr VII w Zielonej Górze. Eksperyment ten, w pełni uznany, został następnie rozszerzony w Polsce.

W latach sześćdziesiątych rozszerzył swoją działalność na zagadnienia higieny szkolnej. Terenem tej działalności była Komisja Higieny Lubuskiego Towarzystwa Naukowego w Zielonej Górze, której był wraz z prof. Aleksandrem Brodniewiczem założycielem i aż do chwili śmierci sekretarzem naukowym. W ramach prac Komisji przygotował dysertację doktorską pt. Nauczyciele szkół średnich województwa zielonogórskiego ze szczególnym uwzględnieniem nauczycieli wychowania fizycznego ze stanowiska higieny zawodu, na podstawie której uzyskał w 1969 r. w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie stopień doktora wychowania fizycznego. Podobnie jak w pracy doktorskiej, tak i w innych publikacjach wiele uwagi poświęcił problemowi zdrowia i warunków pracy nauczycieli. M.in. był on założycielem pięknego ośrodka wypoczynkowego dla nauczycieli. W 1968 r. był inicjatorem i głównym organizatorem Ogólnopolskiego Sympozjum Higieny Szkolnej w Zielonej Górze. Do ostatniej chwili przed chorobą prowadził szeroko zakrojone badania nad warunkami higienicznymi sal gimnastycznych, mikroklimatem izb lekcyjnych, a wnioski z nich wypływające były niezwykle przydatne zarówno budowniczym obiektów szkolnych, jak i ich użytkownikom. Przygotowywał z tego zakresu rozprawę habilitacyjną, którą zostawił niedokończoną. Sposobił się bowiem do kariery naukowej. Nieuleczalna choroba dosięgła go w chwili, gdy po krótkim okresie pracy na stanowisku przewodniczącego Wojewódzkiego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki w Zielonej Górze miał od nowego roku akademickiego objąć odpowiedzialne stanowisko w wyższym szkolnictwie wychowania fizycznego, w nowo uruchomionej uczelni tego typu w Katowicach.

Dr L. Birgfellner był również członkiem założycielem Sekcji Bioklimatologii Sportu Polskiego Towarzystwa Balneologii, Bioklimatologii i Medycyny Fizykalnej. Uczestniczył w licznych zjazdach i sympozjach naukowych z uprawianej przez siebie dyscypliny, na których przedstawiał referaty, komunikaty i doniesienia. Odbył też szereg podróży naukowych, m.in. do Bułgarii, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Szwecji, Włoch i Węgier. Zmarł 30 lipca 1970 r. w Zielonej Górze.

Odszedł ze swego posterunku wierny do końca szczytnym zasadom wdrożonym mu w domu rodzicielskim, by zawód swój pojmował dogłębnie jako powołanie i pasję, a codzienną swą pracę jako rzeczywistą służbę Ojczyźnie.

Imię dr Lecha Birgfellnera żyć będzie nie tylko we wdzięcznych sercach młodzieży, którą tak ukochał, stając się dla niej budującym przykładem, lecz także dla wielkiego grona współpracowników, kolegów i pedagogów w trwałym dorobku naukowym ofiarowanym Ziemi Lubuskiej i dobru powszechnemu.